क्विंटन डि कॉकची शानदार फलंदाजी आणि गोलंदाजांच्या धारदार कामगिरीच्या जोरावर दक्षिण आफ्रिकेने गतविजेत्या इंग्लंडला एका रोमहर्षक सामन्यात सात धावांनी पराभूत करून सुपर एट टप्प्यात सलग दुसऱ्या विजयाची नोंद केली. प्रथम फलंदाजी करताना क्विंटन डि कॉकच्या ६५ धावांच्या खेळीच्या जोरावर दक्षिण आफ्रिकेने २० षटकांत ६ बाद १६३ धावा केल्या, प्रत्युत्तरात ब्रूकने ३७ चेंडूत ५३ धावांची खेळी करून संघाला अडचणीतून सोडवले. त्याने आपली विकेट गमावली आणि इंग्लंडला पराभवाचा सामना करावा लागला. इंग्लंडचा संघ २० षटकांत ६ बाद १५६ धावाच करू शकला. दक्षिण आफ्रिकेकडून कागिसो रबाडा आणि केशव महाराज यांनी प्रत्येकी दोन बळी घेतले.
सध्या सुरू असलेल्या विश्वचषक स्पर्धेत दक्षिण आफ्रिकेने दमदार कामगिरी केली आहे. त्यांनी ड गटातील त्यांचे चारही सामने जिंकले आणि आता सुपर एटमधील त्यांचे पहिले दोन्ही सामने जिंकले आहेत. याआधी दक्षिण आफ्रिकेने अमेरिकेचा पराभव केला होता. या विजयासह दक्षिण आफ्रिकेच्या उपांत्य फेरीच्या आशा बळकट झाल्या आहेत. दक्षिण आफ्रिका दोन सामन्यांतून दोन विजयांसह चार गुणांसह गट दोनमध्ये अव्वल स्थानावर आहे. या पराभवानंतरही इंग्लंडचा संघ दोन सामन्यांतून एक विजय आणि एक पराभवासह दोन गुणांसह दुसऱ्या स्थानावर आहे.
विजयी लक्ष्याचा पाठलाग करताना इंग्लंडची सुरुवात चांगली झाली नाही आणि अवघ्या ६१ धावांत चार विकेट्स गमावल्या. कागिसो रबाडाने फिल सॉल्टला बाद करून इंग्लंडला पहिला धक्का दिला. सातत्याने चांगली कामगिरी करणाऱ्या सॉल्टला या सामन्यात काही विशेष कामगिरी करता आली नाही आणि तो अकरा धावा करून बाद झाला. यानंतर केशव महाराजने जॉनी बॅरिअस्टोला १६ धावांवर माघारी पाठवले. या धक्क्यांमधून इंग्लंडचा संघ सावरण्यापूर्वीच महाराजने कर्णधार जोस बटलरला बाद करून इंग्लिश संघाला मोठा धक्का दिला. तिसरा फलंदाज म्हणून बटलर १७ धावा करून बाद झाला. त्यानंतर ओटनील बार्टमनने नऊ धावांवर मोईन अलीला बाद केले आणि इंग्लंडचा डाव गडगडला.
सततच्या धक्क्यांनंतर हॅरी ब्रूक आणि लियाम लिव्हिंगस्टोन यांनी इंग्लंडचा डाव सांभाळला. दोन्ही फलंदाजांनी आक्रमक फलंदाजी करत दक्षिण आफ्रिकेच्या गोलंदाजांवर दबाव आणला. ब्रूक आणि लिव्हिंगस्टोन यांच्यात पाचव्या विकेटसाठी ७८ धावांची भागीदारी झाली. ज्यामुळे इंग्लंड कठीण परिस्थितीतून बाहेर पडला आणि सुस्थितीत आला. मात्र रबाडाने लिव्हिंगस्टोनला बाद करत ही भागीदारी तोडली आणि दक्षिण आफ्रिकेला सामन्यात परत आणले. लिव्हिंगस्टोन १७ चेंडूत ३३ धावा करून बाद झाला. अखेरच्या षटकात इंग्लंडला विजयासाठी १४ धावांची गरज होती आणि पहिल्याच चेंडूवर ब्रुकला बाद करून ॲनरिक नॉर्कियाने इंग्लंडला मोठा धक्का दिला. अखेरीस इंग्लंडच्या संघाला हा रोमांचक सामना जिंकता आला नाही आणि त्यांना पराभवाला सामोरे जावे लागले.
तत्पूर्वी, इंग्लंडचा कर्णधार जोस बटलरने नाणेफेक जिंकून प्रथम गोलंदाजी करण्याचा निर्णय घेतला, परंतु क्विंटन डि कॉकने शानदार फलंदाजी करून हा निर्णय चुकीचा असल्याचे सिद्ध केले. डि कॉकने मोईन अलीविरुद्ध दुसऱ्या षटकात चौकार आणि एक षटकार ठोकल्यानंतर आर्चरच्या सलग दोन चेंडूंवर दोन षटकार आणि एक चौकार मारून हात उघडला. डावाच्या या चौथ्या षटकात रीझा हेंड्रिक्सनेही चौकार मारल्याने दक्षिण आफ्रिकेने २१ धावा केल्या. डि कॉकने सहाव्या षटकात सॅम करनला डावातील चौथा षटकार मारला, ज्यामुळे पॉवरप्लेमध्ये दक्षिण आफ्रिकेला कोणतेही नुकसान न होता ६३ धावा करता आल्या. त्याने पुढच्या षटकात एक धाव घेतली आणि २२ चेंडूत आपले अर्धशतक पूर्ण केले. सध्या सुरू असलेल्या विश्वचषकातील हे संयुक्त सर्वात वेगवान अर्धशतक आहे. डि कॉकच्या आधी अमेरिकेच्या ॲरॉन जोन्सने कॅनडाविरुद्ध २२ चेंडूत अर्धशतक झळकावले होते. याआधी डिकॉकनेही अमेरिकेविरुद्ध २६ चेंडूत अर्धशतक ठोकले होते.
दक्षिण आफ्रिकेसाठी डि कॉकने शानदार फलंदाजी केली आणि रीझा हेंड्रिक्ससह पहिल्या विकेटसाठी ८६ धावा जोडल्या, परंतु मोईन अलीने हेंड्रिक्सला बाद करून ही भागीदारी तोडली. हेंड्रिक्सने २५ चेंडूत १९ धावा केल्या. दरम्यान झेल घेताना मार्क वुडचा चेंडू जमिनीवर आदळल्याने आदिल रशीदच्या चेंडूवर डि कॉकलाही जीवदान मिळाले. यानंतर बटलरने आर्चरकडे चेंडू सोपवला आणि या वेगवान गोलंदाजाने डी कॉकला बाद करून आपला निर्णय योग्य दाखवला. बटलरने अप्रतिम झेल घेत त्याचा डाव संपवला. वेग पुन्हा मिळवण्यासाठी दक्षिण आफ्रिकेने हेनरिक क्लासेनला तिसऱ्या क्रमांकावर फलंदाजीसाठी पाठवले परंतु बटलरने गोलंदाजाच्या टोकाला सरळ थ्रो मारून त्याला विकेटच्या मागून धावबाद केले.
चांगल्या सुरुवातीनंतर दक्षिण आफ्रिकेचा डाव गडगडला आणि ठराविक अंतराने विकेट्स गमावल्या. त्यानंतर रशीदने दक्षिण आफ्रिकेचा कर्णधार एडन मार्करामला बाद केल्यामुळे संघाची धावसंख्या पंधराव्या षटकात ४ गडी गमावत ८६ धावांवरून ११५ धावांपर्यंत वाढली. मात्र अंतिम षटकांमध्ये डेव्हिड मिलरने तुफानी फलंदाजी करत सलग फटके खेळून दक्षिण आफ्रिकेला अडचणीत आणण्याचा प्रयत्न केला. वेगवान गोलंदाज जोफ्रा आर्चरने शेवटच्या षटकात लागोपाठ दोन चेंडूत मिलर आणि मार्को जेन्सन यांच्या विकेट घेत दक्षिण आफ्रिकेला १६३ धावांवर रोखले. या मैदानावरील या विश्वचषकातील पहिल्या डावातील ही सर्वात कमी धावसंख्या आहे. मिलरचे अर्धशतक हुकले आणि तो २८ चेंडूंत चार चौकार आणि दोन षटकारांच्या मदतीने ४३ धावा करून बाद झाला.
द. आफ्रिकेने सफेद चेंडूच्या खेळातील अपयशी कर्णधार टेंबा बवुमाला बाहेरचा रस्ता दाखविल्यानंतर एडन मार्करामच्या नेतृत्वात आफ्रिकन खेळाला नवा जोर व जोश मिळाला, त्याचेच फलित म्हणजे द.आफ्रिका उपांत्य फेरीत पोहोण्याचे जवळजवळ निश्चितच झाले असून फक्त त्यावर शिक्कामोर्तब होणे बाकी आहे. द.आफ्रिका आयसीसी स्पर्धातील चोकर्सचे बिरुद यंदा तरी पुसते का नाही ? हा लाख मोलाचा प्रश्न तो काय बाकी आहे.
लेखक -
डॉ.दत्ता विघावे.
क्रिकेट समिक्षक.
मो.नं. -९०९६३७२०८२